Spis Treści
Ponieważ często widuję pytania dotyczące etycznych podstaw libertarianizmu postanowiłem zebrać parę materiałów omawiających ów temat, które mogą posłużyć jako ewentualny wstęp do rozważań w kwestii etyki libertariańskiej i jej społecznych konsekwencji. Niniejszy zbiór nie stanowi jednak wyczerpującej odpowiedzi na pytania dotyczące powyższego zagadnienia. Przed samymi materiałami chciałbym polecić zbiór tekstów dotyczących samego libertarianizmu, które w wersji elektronicznej można nabyć na stronie instytutu Misesa pod tym linkiem. < a href="https://mises.pl/blog/2016/03/12/42721/">[link]
Klasyczne prawno naturalne
Fundamentem jest tu tzw. NAP (Non-Aggression Principle), a szerzej też aksjomaty samoposiadania i nieagresji. To podejście Murraya N. Rothbarda, najbardziej znane. Początków takiego myślenia o prawie podmiotowym możemy szukać u Św Tomasza z Akwinu i Arystotelesa.
Wykład dr. Norberta Slenzoka dot samej postaci Rothbarda.
Krytyczna próba spojrzenia na problem aksjomatu samoposiadania.
Ujęcie Hansa Hermana Hoppego
Tak zwana etyka argumentacji. Znane ,,nie możesz argumentować nie będąc zwolennikiem praw własności inaczej popadasz w sprzeczność performatywną”. W istocie jest to bardziej złożone zagadnienie niż się wydaje, a jego fundamentów możemy się doszukiwać w mocno inspirowanej marksizmem szkole Frankfurckiej. Dokładnie w postaci Otto Apla oraz Habermasa
Wykład dr. Slenzoka, tym razem dotyczący postaci Hoppego
Czytany tekst nt powiązań Hoppego i myśli szkoły Frankfurckiej.
artykuł Hoppego dotyczący etyki a ekonomii
Intuicjonizm etyczny
Osadzające się na intersubiektywnych zasadach moralnych, jest to najmniej znane i najnowsze podejście etyczne do libertarianizmu, Głównym i najbardziej znanym jego przedstawicielem jest Prof. Michael Huemer, w tym miejscu zachęcam do zakupu książki wyżej wspomnianego filozofa pt ,,problem władzy politycznej”, gdyż w naszym języku ukazało się niewiele materiałów na temat intuicjonizmu libertariańskiego.
Utylitaryzm
Utylitaryzm jako kierunek etyczny początek swój miał już w XVIII wieku.Jego podstawą była tak zwana zasada użyteczności, głosząca, że dobre jest to działanie, które prowadzi do jak największej ilości szczęścia i jak najmniejszej ilości nieszczęścia. Zwolennikiem takiego podejścia był Ludwig Von Mises i to on neijako otworzył droge do konswekecjonalistycznego libertarianizmu. Aby najlepiej zrozumieć to podejście należałoby zrozumieć samą myśl filozoficzna Ludwiga Von Misesa, do czego posłuży wykład na ten temat.
Filip Trzcinowicz
