Często przy okazji obecności w mediach tematu ruchów gejowskich, a zwłaszcza ich symbolu – sześciobarwnej flagi – pojawia się tu i ówdzie komentarz że to nie jest prawdziwa tęcza bo ta “prawdziwa” “nasza” “chrześcijańska” ma 7 barw, a gejowska 6. Czy zawsze tak było?
Okazuje się że nie do końca. Tęczową flagę ruchu gejowskiego wymyślił Gilbert Baker, artysta z San Francisco w czerwcu 1978 roku, jako flagę o ośmiu kolorach. Oryginalnie każdy z kolorów miał nawet przypisane znaczenie. Samo San Francisco było też chyba jednym z pierwszych miast przyjaznych gejom, włącznie z tym że tam po raz pierwszy jawny gej został miejskim radnym (Harvey Milk).

Flaga pierwszy raz została użyta podczas parady wolności gejowskiej 25 czerwca ‘78 roku, ale zyskała na znaczeniu jako symbol protestów po brutalnym morderstwie wyżej wspomnianego Harveya Milka, uważanego przez ruch LGBT i praw obywatelskich za męczennika.

Kiedy flaga się stała popularna i zapotrzebowanie na nią wzrosło, to liczbę kolorów zredukowano z przyczyn praktycznych: problemy z dostępnością wszystkich ośmiu barwników (najwięcej problemów było z dostępnością różowego). Najpierw do siedmiu a potem do sześciu. Od ‘79 roku sześciobarwna flaga stała się tą domyślną.

Nie tylko geje!

Nie tylko geje z resztą posługiwali się historycznie symbolem tęczowej flagi, także Międzynarodowy Ruch Spółdzielczy, od od 1921 do 2001 roku wykorzystywał symbol tęczowej flagi, o siedmiu barwach
Flaga z tęczą obowiązuje za to do dzisiaj w Rosji jako symbol Żydowskiego Okręgu Autonomicznego na dalekiej Syberii. W tym okręgu nota bene Żydzi wcale nie są większością.
Wreszcie tęczową flagą posługuje się również miasto Cuzco w Peru. Zwróćcie uwagę że każda z wyszczególnionych tęczowych flag ma 7 barw, ale są to kompletnie różne ich zestawy.


A co z chrześcijańską tęczą?
W Piśmie Świętym i chrześcijańskiej religii tęcza stanowi piękny i ważny symbol przymierza narodu Żydowskiego z Bogiem. Ale ta tęcza wcale nie ma na sztywno zapisanej liczby siedmiu barw. W religijnym malarstwie pojawiała się z różną ich liczbą i nie ma w tym zakresie jakiejś ścisłej konsekwencji:




Skąd zatem 7 barw?

Kolory tęczy to spektrum, co zaświadczyć może każdy kto tęczę na niebie widział. Podział na 5, 6, 7 czy 12 kolorów ma z grubsza tyle samo sensu. Skąd zatem 7?
Najprawdopodobniejszym wytłumaczeniem akurat tej liczby nie jest religia, lecz prace wybitnego fizyka i matematyka Izaaka Newtona, który odkrył zjawisko rozszczepienia światła białego na spektrum barwne. Opisując (w swoim traktacie „Opticks” z 1704) odkryte przez siebie zjawisko wyszczególnił taką akurat liczbę barw, wymieniając kolory czerwony, pomarańczowy, żółty, zielony, niebieski, indygo i fioletowy…. i to się przyjęło.

Maciej Kamiński
1 komentarz do “Ile kolorów tęczy?”